- •Віцебскі дзяржаўны універсітэт імя п.М.Машэрава
- •І. Тлумачальная запіска
- •1. Мэты і задачы дысцыпліны «Гісторыя Беларусі»
- •2. Агульныя патрабаванні да фарміравання сацыяльна-асобасных кампетэнцый выпускніка
- •3. Метады (тэхналогіі) навучання
- •4. Арганізацыя самастойнай працы студэнтаў
- •Ііі. Змест вучэбнага матэрыяла Уводзіны ў курс “Гісторыя Беларусі”
- •Раздзел і. Цывілізацыйная спадчына Старажытнага свету, сярэдніх вякоў і Беларусь.
- •Раздзел іі. Цывілізацыйная спадчына Новага часу і Беларусь
- •Раздзел ііі. Савецкая мадэль мадэрнізацыі ў гісторыі Беларусі
- •Раздзел IV. Геапалітычнае становішча Беларусі ў сярэдзіне XX ст. Грамадска-палітычнае і сацыяльна-эканамічнае развіцце бсср у 1946-1985 гг.
- •Раздзел V. Суверэнная Рэспубліка Беларусь ва ўмовах глабалізацыі сусветных працэсаў
- •Заключэнне
- •Семінар 2 Тэма: Станаўленне раннефеадальных дзяржаўных утварэнняў усходніх славян на тэрыторыі Беларусі (IX- першая палова XIII стст.)
- •Асноўная літаратура:
- •Дадатковая літаратура:
- •Семінар 3
- •Семінар 12 Тэма: бсср у пасляваенны час
- •Літаратура асноўная
- •Дадатковая літаратура
- •Семінар 13
- •Семінар 15
- •Віцебскі дзяржаўны універсітэт імя п.М. Машэрава
- •VII. Метадычныя рэкамендацыі па падрыхтоўцы да экзамену
- •VIII. Прыкладны пералік пытанняў да экзамену
- •Iх. Вядучыя (апорныя) паняцці па дысцыпліне
- •IV. Планы семінарскіх заняткаў і кіруемай самастойнай работы студэнтаў (кср)* 15
VII. Метадычныя рэкамендацыі па падрыхтоўцы да экзамену
Для вызначэння ўзроўню засвоенасці ведаў па выніках вывучэння курса “Гісторыя Беларусі” згодна з дзеючымі вучэбнымі планамі студэнтамі негістарычных спецыяльнасцяў здаецца экзамен, які уключае ў сябе выніковы тэст па ўсім курсе і вусны адказ па экзаменацыйных білетах.
Тэсціраванне праводзіцца на апошніх семінарскіх занятках ці ў спецыяльна вызначаны дэканатам факультэта па ўзгадненні з выкладчыкам час на электронных носбітах з выкарыстаннем сістэмы “Moodle”. Пры немагчымасці выкарыстання камп’ютэрнай тэхнікі тэст можа быць праведзены на папяровых носбітах. Станоўчыя вынікі тэсціравання па курсу сведчаць пра засвоеннасць студэнтамі асноўных гістарычных датаў, паняццяў, фактаў і з’яўляюцца абавязковай умовай допуску студэнтаў да тэарэтычнага экзамена.
Студэнты дзеннага і завочнага аддзяленняў маюць магчымасць у час навучання прайсці “рэпетыцыйнае тэсціраванне” у сістэме “Moodle”, скарыстаўшыся лакальнай сеткай універсітэта ці афіцыйным сайтам ВДУ (vsu.by). Увайшоўшы ў сістэму пад сваім логінам і паролем, трэба выбраць раздзел “Гістарычны факультэт”, у ім знайсці падраздзел “Кафедра гісторыі Беларусі”, а затым абраць курс “Гісторыя Беларусі (негістарычныя спецыяльнасці)” з пазнакай “рэпетыцыйны”. Сістэма прапануе вам выпадковую падборку тэстаў з навзанай базы. Пры гэтым чаргаванне варыянтаў адказаў таксама аўтаматычна змяняецца кампьютэрам. Праца з тэстамі ў электронным выглядзе дасць магчымасць не толькі пазнаёміцца з базай тэстаў, але і засвоіць найбольш важныя даты, паняцці, гістарычныя факты і адпаведна грунтоўней падрыхтавацца да выніковага экзаменацыйнага выпрабавання.
Асноўнай часткай экзамена з’яўляецца вусны адказ (у асобых выпадках – пісьмовы) па экзаменацыйных білетах. Адказ на пытанні білета павінны адлюстраваць засвоенасць зместу курса студэнтамі, іх уменне аналізаваць, супроцьпастаўляць, параўноўваць гістарычныя з’явы, факты, ведаць вядучуя (апорныя) паняцці, якія прыводзяцца ў дадзеным ВМК.
Экзаменацыйны білет змяшчае па два пытанні з прапанаванага ніжэй прыкладнага пераліку, якія адлюстроўваюць розныя храналагічныя перыяды айчыннай гісторыі. Для станоўчай адзнакі студэнт павінен змястоўна раскрыць змест пытанняў. Экзаменацыйныя пытанні складзены на аснове дзеючай тыпавой і вучэбнай праграм па курсу “Гісторыя Беларусі” для негістарычных спецыяльнасцяў. З улікам іх патрабаванняў складзен і змест вучэбнага матэрыяла ВМК. У час падрыхтоўкі адказу студэнт можа імі карыстацца.
Электронная версія пытанняў да экзаменаў размешчаецца на сайце ўніверсітэта.
VIII. Прыкладны пералік пытанняў да экзамену
Беларускія землі ў каменным веку. Засяленне тэрыторыі Беларусі чалавекам.
Насельніцтва Беларусі ў бронзавым і раннім жалезным вяках: этнічны склад, грамадскі лад, асаблівасці гаспадарчага развіцця і культуры.
Засяленне славянамі тэрыторыі Беларусі. Фарміраванне супольнасцей крывічоў, дрыгавічоў, радзімічаў. Праблема “старажытнарускай народнасці”.
Узнікненне дзяржаўнасці ва ўсходніх славян. Полацкае княства ў ІХ – ХІ ст.
Палітычная гісторыя Тураўскага княства. Землі Пабужжа, Пасожжа і Верхняга Панямоння ў ІХ – пачатку ХІІІ ст.
Беларускія землі ў перыяд феадальнай раздробленасці. Барацьба з крыжакамі і мангола-татарамі ў першай палове ХІІІ ст.
Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель ў ІХ – ХІІІ ст.
Рэлігія і культура на тэрыторыі Беларусі ў ІХ – ХІІІ ст. Дзейнасць асветнікаў.
Утварэнне Вялікага Княства Літоўскага. Дзейнасць першых вялікіх князёў.
Дзяржаўная палітыка вялікіх князёў ВКЛ у перыяд з 1316 па 1430 гг.
Вялікае Княства Літоўскае ў 30-я гг. ХV ст. – першай палове ХVІ ст.: унутранная і знешняя палітыка.
Утварэнне Рэчы Паспалітай. Барацьба ВКЛ за захаванне незалежнасці.
Вялікае Княства Літоўскае ў складзе Рэчы Паспалітай ў канцы ХVІ – першай палове ХVІІІ ст.: унутранная і знешняя палітыка.
Спробы рэформ у другой палове ХVІІІ ст. Падзелы Рэчы Паспалітай. Паўстанне Т.Касцюшкі.
Дзяржаўны лад, органы кіравання, судовая сістэма і войска ВКЛ.
Сацыяльна-эканамічнае развіццё Вялікага Княства Літоўскага ў ХІV – ХVІІІ ст.
Царква і рэлігія ў Вялікім Княстве Літоўскім. Рэфармацыя. Контррэфармацыя. Берасцейская царкоўная унія.
Культура Беларусі ХІV– пачатку ХVІІ ст. Асаблівасці Адраджэння на Беларусі.
Развіццё культуры Беларусі ў ХVІІ – ХVІІІ ст. Барока. Асветніцтва.
Фарміраванне беларускай народнасці. Этнічныя меншасці ў Беларусі.
Беларускія землі ў складзе Расійскай імперыі ў канцы ХVІІІ – пачатку ХІХ ст.: адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел, сацыяльная і канфесійная палітыка.
Вайна 1812 г. у Беларусі.
Грамадска-палітычны рух у першай палове ХІХ ст. Паўстанне 1830-1831 гг. Змены ў палітыцы самадзяржаўя.
Сацыяльна-эканамічнае развіцце беларускіх зямель у першай палове ХІХ ст. Рэформы П.Кісялёва.
Адмена прыгоннага права. Буржуазныя рэформы 60-х – 80-х гг. ХІХ ст. у Беларусі. Контррэформы.
Паўстанне 1863-1864 гг. у Беларусі. Дзейнасць К.Каліноўскага.
Грамадска-палітычны рух ў другой палове ХІХ – пачатку ХХ ст. Дзейнасць народніцкіх і сацыял-дэмакратычных арганізацый. Узнікненне палітычных партый.
Рэвалюцыя 1905-1907 гг. у Беларусі. Трэццячэрвеньская палітычная сістэма.
Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў другой палове ХІХ – пачатку ХХ ст. Сталыпінская аграрная рэформа.
Культура Беларусі ў ХІХ – пачатку ХХ ст.
Фарміраванне беларускай нацыі.
Беларусь у гады Першай сусветнай вайны.
Лютаўская буржуазна-дэмакратычная рэвалюцыя. Беларусь у лютым – кастрычніку 1917 г.
Кастрычніцкая рэвалюцыя. Усталяванне савецкай улады ў Беларусі.
Беларускі нацыянальны рух пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі. Усебеларускі з’езд (снежань 1917 г.). Абвяшчэнне БНР.
Утварэнне ССРБ і ЛітБел ССР. Савецка-польская вайна. Другое абвяшчэнне ССРБ.
Сацыяльна-эканамічнае жыццё Беларусі ў часы “ваеннага камунізму” і НЭПу.
Грамадска-палітычнае развіццё ў 1920-я гг. Стварэнне СССР. Узбуйненні БССР. Палітыка беларусізацыі.
Грамадска-палітычнае жыццё ў канцы 1920-х – 1930-я гг. Усталяванне таталітарнага рэжыму.
Індустрыялізацыя і калектывізацыя у БССР.
Заходняя Беларусь у складзе Польшчы (1921 – 1939 гг.). Уз’яднанне з БССР.
Культура Беларусі ў 1920-я – 1930-я гг.
Пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Абарончыя баі на тэрыторыі Беларусі.
Акупацыйны рэжым у Беларусі ў 1941 – 1944 гг.
Партызанскі і падпольны рух у Беларусі ў 1941 – 1944 гг.
Вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Завяршэнне Вялікай Айчыннай вайны.
БССР у першае пасляваеннае дзесяцігоддзе.
Утварэнне ААН. БССР на міжнароднай арэне ў сярэдзіне 1940-х – 1980-я гг.
Грамадска-палітычнае жыццё БССР у другой палове 1950-х – 1980-я гг.
Сацыяльна-эканамічнае развіццё БССР у другой палове 1950-х – 1980-я гг.
Культура, навука, адукацыя БССР у другой палове 1950-х – 1980-я гг.
Абвяшчэнне дзяржаўнага суверэнітэту БССР. Станаўленне незалежнай Рэспублікі Беларусь.
Унутрыпалітычнае жыццё Беларусі ў постсавецкі час. Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь.
Знешняя палітыка Рэспублікі Беларусь.
Сацыяльна-эканамічнае развіццё Рэспублікі Беларусь.
Культура, навука і адукацыя ў Рэспубліцы Беларусь.