Лирическ шүлгүдәс * * *

Күрисн усиг керчәд Керм уралан йовла.

Балһсн ард үлдәд

Бадрсн герләрн улала.

Сарин толянд дольган Сармтрж эрәтрәд гилвклә. Дулахн зуни-н асхар Дун зүркндм төрлә.

Урсон Ижл һол Ухандм айсшнь өглә. Үгинь теНгрин одд ҮүМЖ ЧИКНДМ ШИМНДЛӘ.

Дуунам һол-утхинь Дурн авч и-рлә.

Чини чирә хәләж Чимлһинь билгм олла.

Белн болонаннь хөөн Белглж чамдан дууллав. Хүвин солнгтрсн бәәдл Харнһуд тодрха үзләв.

♦ • *

Көкрсн гүн уста Күмн-теңгсин көвәд, Харлсн торһн үстә Хальмг күүкн зогсад,

Домбртан көгинь орулҗ Дурна айс цокв. һахуль тенгст хаяд Геглзүләд дууһан дуулв.

Тер теңгсин заһснь Күмми зүркс бәәж.

Теркә баһчудин хүвс Көркмнүр усчдг бәәж.

Генткн М'ини толһа һалар падрж эргв.

Күүкнә һахульд зүркм, Квөрк, ирәд торв.

Теңгсәс, зүркм, сал-н Түңгшж күүкиг эрв: «Тәвич намаг, сәәхлә, Самсн санаһичн күцәнәв,

Сар, нар хәәхлә — Сурсичн өгнәв», — гив.

Өмнәснь күүкн инәж Өргәд өрчдән шахв:

«Орчлңг, сар, нарн Одд нанд керго.

Нанд һанцхн чи Наснам күслч» — гивә.

Солңг мет байр

Суцдарм дуулж залрв.

Жилмүд мини өмн Жирһл-ин хүв делгв.

* * *

Зегстә нуурин усар Зеегтә нүдтә күүктәһән, Жилктә ке онһцар Жисәд дурна үгтәһән,

Хаврпн сөөһәр йовхларн Хувр байр үзнәвдн, «Дурлв» гиҗ келхләрн Даргдшгоһар улаж ичнәвдн.

Болв, келчкснә хө&н,

Байр кү өргнә, Зеегтә хар нүдд Зүрк таалж эвлнә.

Келчкснәннь хөөн чи

Кенәсчн хүвтә болнач.

Зәрмдән... седклднь һундад Зовҗ гейүрәд хатнач...

Болв, цаг давх, Буурл үсндчн орх. Ба>һ наснанчн зовлңг Байр болж медгдх.

* * *

Чини халх'чн

Чииһин өңгтә, Хурц келнчн Хуурин айста.

Сәәхн нүднчн

Солнгтрж герлтнә, Зөрмг хәләцчн Зүрк менрүлнә.

Кенд дуртаһичн Күн медхш.

Ухарльг бәәдлчн

Ухагнасам һархш.

Нанд гихлә — Наадксичн яахв? Теднд гихлә — Таасгдгичн яахв?

Наач инәжәһәд Нанур хәләләч Юнгад, тегәд, Ярлзҗ мишәләч?

Зооган кеҗәлч? Зүркәрм наачалч? Кү зовалго Келхнчн, иньг,

Мини билгт Мактмж болхнчл! Чамаһан дуулҗ Чидлән сөрсүв,

Көркхничн буульж Күмнд келсүв.

♦ * *

Шам шатна, Шатад унтрна.

Өр цәәнә, Өдр бөкнә.

Өигрснь утдна, Иргчиь ахрдна.

Көдлмшиннь аш Кеснь үзнә.

Кегдснь икднә, Кегдхнь баһдна.

Жилмүд өңгрнә, Жирһл давна.

Давен өдрмүд, Дурн 'байрмуд, Цагнь ирхлә Цуһар сангдна.

«Тиикд» гигәд Туужшнг келнэч, Эс медсн Эндүсән олнач.

Күцәлго хайсн Көдлмштән һунднач.

Ховдглҗ көдлхәр Ханцан шамлнач.

БАИДЫН САНҖАРА.

ЛЕМЕХ

Даладж — алддг уга, Давтж — эндүрдг уга

Дархн төмр улалһад, Дөш деерән тәвчкәд:

«Кевләд, чамас лемех Кеж һарһнав», — пив.

Халун киитн угад Хавта кевәр гүүдг Күнд алхин цоклһн Күч авад ирхлә, Шаһан дүнгә твмр Шард кемтрж унад:

«Чиш тетә — лемех’ — Тиим бузр 1көдлмш! Үүни ормд нанас Үүрмг мөкг кетн.

Мини күчиг тегәд Медж автн»,— гив.

Дархн тер хоорнд Давтад, лемех кевлв. Алхин цоклт болһнд Аюһинь дахж сунад, Төөнрсн бүтү дууһар Төмр 1ИИГҖ келв:

«Бийим чаңһар цоктн, Бичә ки үлдәтн.

Даһмин шаальгуд нанла Данцж чадш угаһар Удрад, гилвкәд, мел Уралан йовх зөвтәв!«

ЦАГ

Цаг гидг юмн бөк, Цагас күчтәнь уга гинә. Хар һазр деер уулин Хад чолу урһана гинә.

Болв эңкисн чолуд дотр Буслад, күчтә жир-һл деврнә — Нарнур хад чолуг цумлад, Намята цецгс тенд урһна.

Күүшд, уул кеерүлдг цецгши, Күүршго цаһан седкл бәәнә, Цаһа-н седклини әрүн үннд Цаги-н хад чолун цумрна, Күн цагиг 'кеерүлсн деерән, Күлгән кеж, сурһҗ авна.

Цаг эндр бийнь бас Ца-цааһан хүврәд йовна, Юңгад гихлә һазр деер Юмни бөк күн бәәнә!

КИРЮХ АН ВАСИЛИИ

ЗҮРКНИ ХАНЛТ

Дөрвн җилә сурһулиг Дангдл ута дасвдн, Дүүвр насан агсад Багшин медрл аввдн.

Күчр чигн харһв, Күнд чигн учрв, — Болв тер тоотиг Бидн диилж чадвдн.

Эя тоот 1НИЛЧ

Энкр багш'нрин күчн, Эк, эцклә әдл Эрдм — сурһуль дасхв.

Учр тиим болсар Урн үгин билгәр.

Эңкр багшнр тандан Эн шүлгән нерәдҗәнәв:

Наснтн мөнк болж

Номин көрнгән делгрүлит, Баһчудт һар залһж Билтинь улм хурцлит.

Герл — эрдм делгүдән Олнд тусан күргнә, Гүн сурһмж авснь Оньдин тоомсрта йовна.

Тер сурһмжитн авсн Тана сурһульчнр, бидн, Чикәр көдлмшән кеҗ Чинртә хаалһар йовнавдн.

К.УУКАН ТЕКӘ.